ТҮРКІ ХАЛЫҚТЫН ТӘНТІ ЕТКЕН ОРКЕСТР
Сырын бойына бүгіп жатқан Сыр өлкесі өнер мен шығармашылық ортаға бай иелері жетерлік. Олар барда бабадан жеткен асыл құндылықтарымыз өз маңызын жоймақ емес. Солардың бірі – Тұрмағамбет атындағы халық аспаптар оркестрі. Аталмыш өнер ұжымы халық мұрасын кеңінен насихаттау мақсатында 2007 жылы құрылған болатын. Сыр сүлейі, атақты шайыр Тұрмағамбет Ізтілеуұлының 125 жылдық мерейтойы қарсаңында құрылған оркестрге шайырдың аты берілді. Содан бері рухани құндылықтарымызды дәріптеу, ұлттық өнерді одан әрі өрістету жолында шығармашылық жұмыс жасап келеді. Оркестрдің негізгі құрамын Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясы мен Қазанғап атындағы Қызылорда музыкалық колледжін бітірген кәсіби білікті, музыка мамандары мен талантты өнер иелері құрайды. Бүгінгі таңда репертуарында халық және Қазақстан композиторларының шығармалары, ән-күйлері, классикалық және Батыс Еуропа композиторларының, барлығы 300-ге жуық шығармалары бар. Сонымен қатар, Сыр елінің атақты күйші-композиторлары Қазанғап, Шал Мырза, Бекпембет, Әлшекей, Жалдыбай, Құрақтың Досжаны, Қаражанның Төлегенінің тың күйлері мен шығармалары және жергілікті күйші-сазгерлер Исламбек Ысқақов, Мұрат Сыдықов, Альберт Алмағамбетов, Төлепберген Тоқжановтың ән-күйлері мен шығармалары енгізілген.Өнер ұжымы өзіндік ерекшелігімен, кәсіби орындаушылық шеберлігімен облыстың мәдени өміріне белсене араласады. Соның нәтижесінде тыңдарман қауымның ыстық ықыласына бөленіп жүр. Мәселен, 2008 жылы Астана, Алматы қалаларында, 2009 жылы Елорда төрінде өткен Қызылорда облысының мәдениеті мен өнер күндері аясындағы «Сыр – Алаштың анасы» атты бағдарламаның ашылу, жабылу салтанаттарында өнер көрсеткен аталмыш ұжым Есіл жұртшылығының зор ықыласына бөленген. Сондай-ақ, 2009 жылы облыс әкімінің қолдауымен Қызылорда қаласының 190 жылдығына арналған «Сырдария саздары» атты халықтық ұлт-аспаптары оркестрлері мен ансамбльдердің облыстық фестиваліне қатысып, оркестр дипломмен марапатталды. 2010 жылы Ақтөбе қаласында өткен халықаралық «Жұбанов көктемі – 2010» халық аспаптары оркестрлері және ансамбльдер фестивалінде жүлделі ІІІ орынды иеленген.
Оркестр халық аспаптарында шебер ойнап, әсем әуезімен халықты баурап әкетеді. Қазақтың халық әндерінде терең мағына бар екені анық. Сондықтан болар құлақ құрышы қанғанша тыңдап, ерекше әсер алуға болады.
Аталмыш өнер ұжымы үстіміздегі жылы Түркия еліне барып, қазақ өнерін паш етті. Сапар барысында ән мен күйден шашу шашып, рухани азық сыйлады. Өзге елдің өнер сүйер қауымдары біздің ұлттық аспаптарымыздың əуезді үнін естігенде ерекше таңданыспен тыңдайтыны анық. Олардың ішінде қазақтың ұлттық аспабы – домбыра да бар. Домбыраның өкініш пен мұңды, қуаныш пен сағынышты баяндайтын ерекше үні бар. Әсерлі үнді естір құлаққа жеткізе білу – өнер иелері үшін үлкен бақыт.
Өңіріміздің дарынды өнерпаздары әркез жергілікті халықтың көңілін баурап, жан сарайын жадыратып жүр. Ұлттық музыканы ұлықтауды мұрат еткен Тұрмағамбет атындағы халық аспаптар оркестрі Сыр елінің мақтанышы.
Айтолқын АЙТЖАНОВА.
