Копирайтер деген кім?
Елордадағы әріптесіміздің бірі әңгіме барысында өзінің негізгі жұмысына қосымша копирайтер міндетін атқарып жатқанын айтты. Қосымша жұмыс та аз табыс әкелмейтінін жасырған жоқ. Технология дамыған сайын уақыт талабына сай жаңа мамандықтар қатары көбейе беретіні сөзсіз. Соның бірі әрі сұранысқа ие кәсіп –
копирайтер. Бір айта кетерлігі, бұл да бір мамандық сияқты аталғанмен, мұны мамандық ретінде арнайы оқытпайтыны белгілі. Сонымен копирайтер деген кім?
«Википедия» анықтамасына сүйенсек, «Копирайтер – жарнамалық мәтін жазудың шебері. Оның блогерден айырмашылығы, тапсырыс бойынша жазады. Ол мәтінді тек ғаламтор ресурстары үшін жазады. Сайттарда жарық көретін барлық мақалалар, сілтеме ретінде келетін электронды хаттардың бәрі копирайтер еңбегі».
Тағы бір атап айтарлығы, копирайтердің жазғанын оқыған адам сол сайттың тұрақты оқырманына айналатындай шебер жазу иесі болуға тиіс. Демек, копирайтерге жүктелер жауапкершілік зор. Ол сөз өнерін меңгеруі тиіс.
Жалпы цифрлық дәуір таңертеңнен кешке дейін кеңседе отырып жұмыс істеу міндетті емес екенін дәлелдеп келеді. Интернетіңіз бен компьютеріңіз болса, үйде отырып та жұмыс істеу мүмкін екенін жалпы жұртқа төтенше жағдай кезеңі де дәлелдей түсті. Ең бастысы, цифрлық сауаттылық әркімге де қажет екені бөлек тақырып. Ал жаңа кәсіп саналатын копирайтер жазу өнерін меңгергенге бүгінде тәуір табыс болып тұр. «Википедия» анықтама бергеніндей, оның жазбасы нарықта сұранысқа ие болуы керек. Қалай дерсіз? Бүгінде кәсіпкерлік саласы қарқынды дамып келеді. Ірі компаниялардан бастап, шағын кәсіпке де жарнама керек. Бүгінгі кәсіптің жарнамасы «Инстаграмм» әлеуметтік желісінде қызып тұр. Кәсіпкердің де, әншінің де, бишінің де, асабаның да, тренердің де жарнамасы осында. Жарнама арқылы оқырманның сеніміне кіріп, сөзі мен ісі сай бизнес парақшаларының оқырмандары көп. Ал сол жарнаманы жасаушы, қарапайым халықтың жүрегіне жол тапқан копирайтердің шынайы жазбасы. Сондай-ақ бизнес саласына қазақша жарнама жасап жүрген де копирайтерлер. Мамандар пікіріне сүйенсек, әлеуметтік желінің өз тілі бар. Шұбалаңқы, тым ресми мәтінді оқырман оқымақ түгілі, қызықпайды да. Жарнама мәтіні нақты, түсінікті болуы қажет. Сондай-ақ, кәсіп иесінің кейде оқырманмен ой бөлісіп, айналадағы оқиғалар туралы пікірін білдіруі де жағымды әсер қалдырады екен. Бүгінде әлеуметтік желіде оқырманның жүрегіне жылы жазбасымен жол тауып, әлеуметтік желіде әрдайым оқырманының жанынан табылатын жұлдыздардың немесе беделді компания иесінің сұранысқа ие парақшасы болса, бұл копирайтер еңбегі екенін бағамдай біліңіз. Тағы бір атап айтарлығы, копирайтер жазу өнерін меңгерумен қатар, интернеттің «құлағында ойнаса» құба-құп. Миллиондаған оқырманның назарын аудару үшін де әлеуметтік желі парақшасын жүргізу технологиясын шебер меңгеру керек. Сұранысқа ие кәсіптің қыр-сырын үйрететін курстар да аз емес екен. Мұны да әлеуметтік желіден табуға болады. Копирайтерге қойылатын талаптар бірқатарын атап өтсек: Ең әуелі жазатын саланы терең білу. Бұл үшін әрдайым ізденіс қажет. Әйтпесе, белгілі бір компанияның өнімін жарнамалау кез-келгеннің қолынан келе бермесі анық. Екінші, жазу стилін меңгеру және түрлендіру. Бұл оқырманды жалықтырмау үшін қажет. Ол бірде сараптама, бірде шолу енді бірде нақты ақпарат жаза білу қажет. Үшінші, оның әрбір сөзі қарапайым халыққа арналауы тиіс. Кәсіби немесе тым ресми тіл копирайтер үшін жат.
Бүгінде копирайтер деген дипломға қатталған мамандық болмаса да қалтаны қалыңдататын кәсіп болып тұр. Маманданған копирайтерлер «еңбегіміз арзан тұрмайды» дейді...
Гүлмира ДІЛДӘБЕКОВА