Солақайдың соққысынан сақтан
Өмірде солақай адамдар жетерлік. Оған қалыпты жағдай деп қараймыз. Солай да шығар. Солақай – оң қолынан гөрі, сол қолымен жазуға, әрекет етуге ыңғайланған адам. Жалпы, солақайлар тумысынан дарынды келеді дейді, ғалымдар. Себебі, солақайлар өз мақсатына жету үшін қандай да қиыншылыққа көнуге даяр. Солақайлық – жұмыр басты пенденің кез келгеніне бұйыра бермейтін қасиет. Әлемдегі халықтың шамамен 10-12 процентін солақайлар құрайды. Мен де солақайлар қатарына жатамын. Мектеп табалдырығын аттап, әріп үйренген сәтте бұл өзгешелік кері әсерін тигізді. Мұғалім тақтаға жазған әріпті дәптерге түсірерде сол қолыммен жазушы едім. Алғаш қалам ұстаған кезде мұғалімнің көзі көп оқушының ішінен маған түсіп: «Сен неге оң қолыңмен жазбайсың?» деп ескерту жасағаны есімде. Мен үнсіз қалдым. Солай күндер өте берді. Уақыт өте ұстазым маған оң қолмен жазуды үйрете бастады. Өзімді қанша бейімдеуге талпынғаныммен, нәтиже болмады. Оны мұғалім де түсінген болу керек, бір күні менің сол қолымды сыныптағы жылу құбырына байлап, оң қолыммен жазуды бұйырды. Қатаң әдістен де оңала қоймадым. Жазуым бұзылып, әріптердің реңі қашты. Ұстаз да, өзім де солақайлықты емдей алмадық.
Тарихқа аздап шегініс жасасақ, есімдері әлемге танымал солақай жандар тіл ұшына оралады. Олар әйгілі солақайлар Аристотель, Юлий Цезарь, Наполеон, Пушкин, Толстой, Шопен, Чаплин, Леонардо да Винчи, Исаак Ньютон, Марк Твен, Елизавета патшайым тағы басқалар. Қазақ халқында да солақай азаматтар жетерлік. Біртуар атақты сазгер-күйші Нұрғиса Тілендиев сол қолымен домбыра шерткенде талай оңқайды шаң қаптырғаны бәрімізге белгілі. Сонымен қатар қазақтың танымал суретшісі Гүлфайрус Исмаилова, спорт тілшісі Сейдахмет Бердіқұлов, танымал боксшылар Серік Сәпиев пен Бақыт Сәрсекбаев және әншілер Нұрғали Нүсіпжанов солақай дарын иелері қатарынан.
Мамандар дүниеге келген 100 сәбидің біреуі ғана солақай болатынын айтады. Осыдан-ақ, солақайлардың сирек жаратылыс иесі екендігін мойындамасқа амалымыз жоқ. Әсіресе, бокс пен тенниске ебіңіз болса, бағыңыз жанды дей беріңіз. Бұған да айтар уәж табылады. Мәселен, кубалық боксшылардың барлығы солақай болып келеді. Тіпті, олар әлемдік додаларда алдына жан салмай жүр.
Ғасырлар ауысып, жылдар сусығанмен, адамзат ет пен сүйекке сіңісті дертінен әлі айыға алмай келеді. Кейбір ата-аналардың «неге оң қолмен жазу жазып, тамақ ішпейсің» деген тосыннан айтылған қатаң талаптарын көзіміз көріп, құлағымыз естігендіктен бұл мәселені қозғап отырмыз. Солақайлықтан қашудың қажеті жоқ. Солақайлық кемшілік емес, әр адамның басына қона бермейтін ерекше қабілет деп қабылдауымыз керек. Ескі аурудың өміршеңдігінен айыға алмаған барша ата-аналардың құлағына алтын сырға. Тек сондай солақай жандардың жолына бөгет болмайық.
Жарасхан Қуанышбайұлы
